Thai Blind Symphony Orchestra (TBSO)
จุดกำเนิดโครงการพัฒนาทักษะด้านดนตรีสำหรับนักเรียนตาบอด สืบเนื่องจากเมื่อ ปี ๒๕๕๔ นักเรียนโรงเรียนการศึกษาคนตาบอดและคนตาบอดพิการซ้ำซ้อน ลพบุรี ได้จัดกิจกรรมศึกษาสิ่งแวดล้อม โดยนำนักเรียนไปศึกษาสิ่งแวดล้อมที่ศูนย์วิจัยและอนุรักษ์ช้างไทย อำเภอปากช่อง จังหวัดนครราชสีมา ด้วยวัตถุประสงค์ให้นักเรียนมีประสบการณ์ใหม่ มีทักษะทางสังคมที่ดีขึ้น ตลอดจนเพื่อปรับพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ของนักเรียน การนำนักเรียนตาบอดพิการซ้ำซ้อนออกนอกสถานที่เป็นเรื่องที่ยุ่งยากมาก นักเรียนตื่นเต้นกับสิ่งแวดล้อมที่เปลี่ยนไปจากเดิม ร้องไห้งอแงเนื่องจากไม่คุ้นเคยกับบุคคลใหม่ที่มาช่วยเหลือ การทำกิจกรรมเป็นไปอย่างยากลำบาก
ดร.อลงกต ชูแก้ว ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยและอนุรักษ์ช้างไทย ซึ่งเป็นผู้นำจัดกิจกรรม ได้ออกแบบกิจกรรมอย่างหลากหลายจนนักเรียนให้ความร่วมมือและสนุกกับการทำกิจกรรม การจัดค่ายศึกษาสิ่งแวดล้อมดำเนินไปอย่างต่อเนื่อง ช่วงพัก ดร. อลงกต จะนำไวโอลิน มาเล่นให้นักเรียนฟัง นักเรียนสนใจเครื่องดนตรีชนิดนี้อย่างมาก และร้องขอเล่นบ้าง จึงทำให้ ดร.อลงกต คิดว่าควรจะส่งเสริมให้นักเรียนได้เรียนดนตรี และได้เชิญชวนเพื่อนๆ และเครือข่ายมาเป็นครูอาสาสอนดนตรีเครื่องสายตะวันตกให้กับนักเรียน ตลอดจนขอรับบริจาคเครื่องดนตรีเครื่องสายตะวันตกอีกด้วย ในขณะนั้นมีนักเรียนตาบอดและนักเรียนตาบอดพิการซ้ำซ้อน ในโรงเรียนการศึกษาคนตาบอดและคนตาบอดพิการซ้ำซ้อน ลพบุรี จำนวน ๑๕ คน สนใจเรียนเครื่องดนตรีเครื่องสายตะวันตก เพื่อให้การดำเนินโครงการมีความต่อเนื่อง และเป็นการขยายโอกาสการให้นักเรียนตาบอดคนอื่นๆ ศูนย์วิจัยและอนุรักษ์ช้างไทย โดยมูลนิธิพลเอกชาติชาย ชุณหะวัณ ร่วมกับมูลนิธิธรรมิกชนเพื่อคนตาบอดในประเทศไทย ในพระบรมราชูปถัมภ์ จึงได้ทำบันทึกข้อตกลงร่วมกันเพื่อจัดโครงการพัฒนาทักษะดนตรีสำหรับนักเรียนตาบอดและนักเรียนตาบอดพิการซ้ำซ้อนขึ้น
การดำเนินโครงการในระยะแรกดำเนินไปด้วยความราบรื่น เนื่องจากมีนักเรียนไม่มากและมีโรงเรียนการศึกษาคนตาบอดนครราชสีมาเข้าร่วมเพียงโรงเรียนเดียว ต่อมามีนักเรียนเข้าร่วมมากขึ้น การดำเนินโครงการจึงต้องใช้งบประมาณมาก และต้องเดินทางมารวมจุดเดียว ส่งผลให้การดำเนินโครงการไม่ต่อเนื่อง การจัดกิจกรรมขาดช่วงไประยะหนึ่ง ในปี ๒๕๖๑ เริ่มรวมตัวกันอีกครั้ง และมีนักเรียนร่วมโครงการมากกว่า ๘๐ คน จากโรงเรียนในสังกัดมูลนิธิฯ ๖ โรงเรียน ได้แก่ โรงเรียนการศึกษาคนตาบอดและคนตาบอดพิการซ้ำซ้อน ลพบุรี, โรงเรียนการศึกษาคนตาบอดนครราชสีมา, โรงเรียนการศึกษาคนตาบอดขอนแก่น, โรงเรียนการศึกษาคนตาบอดร้อยเอ็ด, โรงเรียนธรรมิกวิทยา, และวิทยาลัยอาชีวศึกษาคนตาบอดขอนแก่น
โครงการพัฒนาทักษะดนตรีสำหรับนักเรียนตาบอด ได้พัฒนาขึ้นตามลำดับ และได้จัดกิจกรรมการเรียนในรูปแบบของวง Thai Blind Symphony Orchestra (TBSO) โดยจัดตั้งให้เป็นวง Thai Blind Symphony Orchestra (TBSO) ซึ่งเห็นความก้าวหน้าอย่างชัดเจน เนื่องจากการยกระดับเนื้อหาของกิจกรรมที่ยากและซับซ้อนขึ้นเป็นลำดับ โดยในแต่ละครั้งของการจัดกิจกรรมพัฒนาทักษะดนตรีที่ผ่านมานั้น มูลนิธิธรรมิกชนได้กำหนดให้มีการจัดหาครูอาสาซึ่งมีความรู้ความเชี่ยวชาญด้านดนตรีสากล มีประสบการณ์ในการเล่นดนตรีสากล ทำหน้าที่สอนและดูแลอำนวยความสะดวกให้กับนักเรียนตาบอดในลักษณะคนต่อคน ทั้งนี้เนื่องจากข้อจำกัดทางด้านการมองเห็นและการเคลื่อนไหว ซึ่งวิธีการดังกล่าวมีผลต่อคุณภาพของกิจกรรมและส่งผลต่อประสิทธิภาพการเรียนรู้ของนักเรียนเป็นอย่างยิ่ง นอกจากนั้นผลจากการที่นักเรียนมีครูดนตรีอาสาสมัครที่ไม่เคยรู้จักมาก่อนยังเป็นเครื่องมืออย่างดีในการส่งเสริมการปรับตัวและการใช้ชีวิตในสังคมของนักเรียน เนื่องจาก ประสบการณ์ ด้านดนตรีสากลโดยตรง ของครูอาสาสมัคร ที่ครูอาสาได้ถ่ายทอดให้นักเรียนฟังเป็นอีกประสบการณ์หนึ่งสำหรับนักเรียนในการศึกษาและเรียนรู้จากการสังเกตพบว่า นักเรียนมีความสามารถพิเศษทางด้านการฟัง สมาธิ การจดจำและการเลียนแบบ รวมทั้งการถ่ายทอดสิ่งที่เรียนรู้เรื่องดนตรีไปยังผู้อื่นได้อย่างน่าอัศจรรย์ควบคู่ไปกับความพยายามของนักเรียนในการเรียนรู้ด้านดนตรีซึ่งพยายามไขว่คว้าหาความรู้จาก ครูและวิทยากรเมื่อมีโอกาสสอบถามหรือผ่านการสนทนา หรืออยากเรียนรู้เทคนิคต่างๆในการเล่นดนตรี อยู่เป็นระยะๆ จนเมื่อเวลาผ่านไปการเรียนรู้อย่างเป็นธรรมชาติแบบค่อยเป็นค่อยไปของนักเรียนตาบอดก่อให้นักเรียนตาบอดมีพัฒนาการอย่างเห็นได้ชัด เช่น พัฒนาการทางด้านอารมณ์ จากคนหงุดหงิดง่ายกลายเป็นคนที่ใจเย็นขึ้น จากความกลัวและอายไม่พูดและสื่อสารกับคนแปลกหน้ากลายเป็นคนกล้าพูดกล้าสื่อสาร และการจัดวางความสัมพันธ์กับคนอื่นได้ดีมากขึ้น หรือแม้แต่นักเรียนตาบอดพิการซ้ำซ้อนก็สามารถใช้ดนตรีก้าวข้ามข้อจำกัดทางความพิการด้านร่างกายไปสู่การใช้ชีวิตที่ปกติได้เช่นนักเรียนที่ตาบอดมีปอดอยู่เพียงข้างเดียวก็สามารถพัฒนาการหายใจและความแข็งแรงของกล้ามเนื้อในการตีกลองได้อย่างต่อเนื่องและร้องเพลงด้วยการบริหารลมที่เก็บในปอดได้น้อยจนจบเพลง รวมทั้งหยุดพฤติกรรมอันไม่พึงประสงค์เช่นการส่ายหัว โยกตัว การใช้มือหรือนิ้วกดตา เป็นการทำกิจกรรมอย่างอื่นทดแทน โดยเฉพาะเมื่ออยู่ระหว่างการจับเครื่องดนตรี ปัจจุบันนักเรียนในวง TBSO สามารถทำการแสดงดนตรีได้อย่างภาคภูมิใจ และได้ทำการแสดงมาแล้วในหลายเวที
จากความสำเร็จที่กล่าวมาข้างต้น ทำให้มูลนิธิต้องมีการกำหนดบทบาท ภารกิจ และการวิเคราะห์วางแผนในการส่งเสริมการเรียนรู้ และส่งเสริมความสามารถทางด้านดนตรีแก่นักเรียนตาบอด โดยการจัดการเรียนรู้ด้านดนตรี ในรูปแบบวง Thai Blind Symphony Orchestra (TBSO) อย่างต่อเนื่องต่อไป
.
เวทีที่ให้โอกาสแก่ วง Thai Blind Symphony Orchestra (TBSO) ได้แสดงความสามารถในปี ๒๕๖๒
วันที่ 28 มีนาคม ๒๕๖๒ กิจกรรมคอนเสิร์ต Korat Blind Music Beyond Frontier ณ ห้างสรรพสินค้าเทอมินอล 21 จังหวัดนครราชสีมา โดยมี นายปัญญา วงศ์ศรีแก้ว เป็นประธานในพิธีกล่าวเปิดงานและเป็นตัวแทนรับมอบทุน
วันที่ ๓๑ มีนาคม ๒๕๖๒ กิจกรรมคอนเสิร์ต “Blind Music Beyond Frontier” ณ ขอนแก่นฮอลล์ชั้น 5 ศูนย์การค้าเซ็นทรัลพลาซ่าขอนแก่น มีศิลปินรับเชิญ แซ็ค ชุมแพ และภูญ่า ภารคำ โดยมี รองผู้ว่าราชการจังหวัดขอนแก่น นายศรัทธา คชพลายุกต์ เป็นประธานในงาน
วันที่ 16 มีนาคม 2562 กิจกรรมฟรีคอนเสิร์ตออเคสตร้า โดย Thai Blind Symphony Orchestra (TBSO) นายบำรุง รื่นบันเทิง รองผู้ว่าราชการจังหวัดลพบุรี เป็นประธานในพิธีเปิดกิจกรรม ณ โรงเรียนวินิตศึกษาในพระราชูปถัมภ์ เป็นการแสดงความสามารถด้านดนตรีของนักเรียนตาบอด ซึ่งมีบุคลากรขององค์กร AR Foundation ประเทศฮ่องกง ร่วมชมการแสดงความสามารถ เพื่อนำไปสู่การส่งเสริมความสามารถด้านดนตรีและเปิดโอกาสการแสดงดนตรีออเคสตร้าของนักเรียนตาบอดไปสู่ระดับนานาชาติ
วันที่ ๒๗ ตุลาคม ๒๕๖๒ กิจกรรมคอนเสิร์ต “ฟังดนตรีด้วยหัวใจ” ณ ศาลาดนตรีสุริยเทพ มหาวิทยาลัยรังสิต มีศิลปินรับเชิญ พี่ต้อม เรนโบว์ และคุณวินน์ วาทิต
วันที่ ๒๓-๒๗ พฤศจิกายน ๒๕๖๒ องค์กร AR Foundation ประเทศฮ่องกง ได้เชิญ วง Thai Blind Symphony Orchestra (TBSO ไปแสดงดนตรีเพื่อสร้างแรงบันดาลใจให้คนพิการ และผู้คนในเขตบริหารพิเศษฮ่องกงแห่งสาธารณรัฐประชาชนจีน โดยทำการแสดงที่ Academic Community Hall of Hong Kong Baptist University Address: 224 Waterloo Rd., Kowloon Tong, Hong Kong